PROWADZĄCY: mgr Teresa Nater PRZEDMIOT: język polski
TEMAT: „Serce pustyni bije trwogą”. Burza piaskowa w opisie Henryka (lektura: „W pustyni i w puszczy”). CELE: poziom wiadomości: - zna pojęcia: wyraz bliskoznaczny, rodzina wyrazów, - umie rozpoznać w tekście części mowy, określić ich funkcję, - zna kategorie gramatyczne, - zna wyrazy i wyrażenia sygnalizujące następstwo w czasie, - dostrzega rolę wyrazów określających w uszczegółowieniu i uplastycznieniu opisów, - zna środki artystycznego wyrazu; poziom umiejętności: uczeń potrafi: - odczytać tekst ze zrozumieniem, - zbudować dłuższą wypowiedź ustną, - dokonać oceny zjawisk językowych, - tworzyć rodzinę wyrazów, - tworzyć wyrazy bliskoznaczne, - analizować wyraz i dojść do samodzielnych wniosków, - zredagować notatkę jako krótki wniosek wypływający z przebiegu lekcji, - rozpoznać kategorie gramatyczne, - rozwiązać krzyżówkę, - określić i nazwać środki artystyczne występujące w tekście; poziom postaw: uczeń potrafi: - pracować w grupie, - dostosować się do wymaganych sytuacji, - ocenić pracę innych. - Świadomie pracować nad kulturą języka. METODY: - praca w grupach (wyraźny podział funkcji w zespole oraz instrukcje z zadaniami do wykonania), - drama, - dyskusja. MATERIAŁY: - powieść Henryka Sienkiewicza „W pustyni i w puszczy”, - kaseta z filmem „W pustyni i w puszczy”, - telewizor, magnetowid, - instrukcje dla grup, - kartki papieru, pisaki, - krzyżówka. REALIZOWANE ŚCIEŻKI EDUKACYJNE: - edukacja czytelnicza i medialna – propagowanie czytelnictwa,
PRZEBIEG LEKCJI: ZAANGAŻOWANIE– WPROWADZENIE 1. Przedstawienie uczniom celów lekcji. 2. Rozwiązanie krzyżówki. 3. Zapis odgadniętego hasła pod krzyżówką i wklejenie karty do zeszytu. 4. Dobranie wyrazów bliskoznacznych i pokrewnych do wyrazu „burza”. Rozmowa na temat burzy, którą przedstawił Sienkiewicz.
B A O B A B P U S T Y N I A T A R K O W S K I M Z I M U K A L I
1. Drzewo, w którym mieszkali Staś i Nel. 2. W tytule książki. 3. Nazwisko Stasia. 4. Murzyni nazywali tak Nel. 5. Ciemnoskóry towarzysz Stasia i Nel. HASŁO: BURZA wichura burzowy śnieżyca burzliwy ulewa burzyć się zamieć nawałnica
6. Zapis tematu lekcji. 7.Głosowa interpretacja fragmentów prozy – uczniowie ochotnicy, którzy wcześniej nauczyli się na pamięć lub wzorcowe czytanie nauczyciela. 8.Swobodne wypowiedzi uczniów. Uczeń umie: skupić uwagę, zainteresować się tematem, rozwiązać krzyżówkę, zbudować dłuższą wypowiedź, dobrać wyrazy bliskoznaczne, dobrać wyrazy pokrewne, poprawnie zapisać temat lekcji, skupić uwagę, swobodnie wypowiadać się na dany temat. II. BADANIE I PRZEKSZTAŁCANIE – ROZWINIĘCIE: Uczniowie zapoznają się z poleceniami, przydzielają funkcje poszczególnym członkom grupy, przystępują do realizacji zadań. Analizują tekst, wybierają odpowiednie słodownictwo, redagują wnioski, zapisują je. Wspólne sformułowanie wniosków ma doprowadzić do odpowiedzi na pytanie, na czym polega artyzm tego fragmentu. Uczeń umie: - zaplanować pracę w grupie, skutecznie komunikować się z pozostałymi członkami grupy na określony temat, pełnić wyznaczoną sobie rolę, dostosować się do wymaganych sytuacji, świadomie pracować nad kulturą języka, PREZENTACJA: Wybrani uczniowie – sprawozdawcy prezentują efekt pracy grupowej. Przykładowy zapis notatki: gr. I nadchodził, uderzyło, pojawiło się, zbliżała się, napełniły się, zakryły, głuszył, czasowniki wskazują na ruch, powodują, że obraz staje się dynamiczny, gr. II nagle, przez jedno mgnienie oka, w jednej chwili, wyrazy te wskazują, że opisane zjawiska dzieją się w tym samym czasie, gr.III wiatr, piasek, chmura, niebo, lejki rzeczowniki powodują, że obraz staje się łatwy do wyobrażenia, gr. IV ciemna chmura, chybkie wiry, przymiotniki, których jest bardzo mało, wskazują na barwy i uplastyczniają opis, gr. V środki poetyckie animizacja „poruszyły się fale powietrza”, uosobienie „wiatr nadchodził” onomatopeja „ryk zwierząt”, „huk wichru” porównanie „chmura uderzyła w ludzi i zwierzęta jakby skrzydło ptaka” epitet „ciemna chmura” Wniosek: Dzięki nagromadzeniu wymienionych części mowy i środków artystycznych pisarz stworzył piękny, zadziwiający, pełen grozy i niesamowitości obraz burzy piaskowej.
Uczeń umie: - prezentować klasie efekty pracy w grupie, umie rozpoznać w tekście części mowy, określić ich funkcję, rozpoznać kategorie gramatyczne wyrazów, analizować wyraz i dojść do samodzielnych wniosków, wskazać wyrazy i wyrażenia sygnalizujące następstwo w czasie, rozpoznać środki artystyczne w prozie, zredagować notatkę jako krótki wniosek wypływający z przebiegu lekcji.
REFLEKSJA – PODSUMOWANIE: 1. Co nam dała dzisiejsza lekcja? 2. Czego się nauczyliśmy? 3. Jak oceniacie waszą pracę w grupie? 4. Co było niewłaściwe, a co się podobało? 5. Sprawdzenie znaczenia wyrazów, które pojawiły się w trakcie lekcji. Uczeń umie: - ocenić pracę w grupie, wymienić wiadomości, postawy i umiejętności nabyte w czasie lekcji, ocenić atrakcyjność i sposób prowadzenia lekcji, Zadanie: Opiszę burzę w innym krajobrazie ( latem lub zimą).
INSTRUKCJE DLA GRUP GRUPA I
Z opisu burzy wybierz czasowniki i zastanów się, co one oznaczają? Na wykonanie zadania masz 15 minut. GRUPA II Wypisz wyrazy określające następstwo czasowe. Na wykonanie zadania masz 15 minut. GRUPA III Wyszukaj rzeczowniki związane z tematem „burza”. Jaką rolę pełnią w tekście. Na wykonanie zadania masz 15 minut. GRUPA IV Wybierz przymiotniki wraz z wyrazami określanymi i powiedz jaką rolę pełnią w tekście? Na wykonanie zadania masz 15 minut. GRUPA V Wyszukaj przykłady ( po jednym) środków artystycznych w opisie burzy. Na wykonanie zadania masz 15 minut. |